April 2010
Een narcis aan de voet van het Vogelhotel. (foto gemaakt door de blinde fotograaf dhr. Mol) Somige gaten in insectenblok-ken in het Vogelhotel zijn dit jaar weer bewoond.

December 2009
Vogelhotel Elise in de sneeuw.

September 2009
Uit het blad van de AVN (Algemene Vereniging voor Natuurbescherming voor 's Gravenhage en omstreken), Haagwinde

Kunstboom geeft wijk band met natuur

In een binnentuin aan De Rade (D-H Zuidwest) staat sinds afgelopen voorjaar een kunstboom vol nestkasten en insectenbroedplaatsen. Het is een initiatief van kunstenaar Hans Eijkenboom, die op het idee kwam toen een grote populier moest verdwijnen voor de bouw van nieuwe huizen.

Door: Aletta de Ruiter

Als je de wijk inrijdt, word je verwelkomt door het reclamebord van de projectontwikkelaar. 'De Rades gaan opnieuw', staat er in grote letters. Dat geldt niet alleen voor de huizen, maar ook voor het bestaande groen binnen de wooncomplexen. Veel oude bomen en volwassen groenstroken moesten verdwijnen. De gemeenschappelijke achtertuinen zijn opnieuw aangeplant met jong plantmateriaal. "Als kunstenaar heb ik weinig verstand van natuur" vertelt Hans Eijkenboom, "maar ik vond het wel zonde van al die prachtige bomen". Hans vond dat hij er symbolisch één moest redden en bedacht zijn kunstproject 'het vogelhotel'. Contact met de woningcorporatie leverde net voldoende subsidie om aan de slag te gaan. De oude populierenstam werd drie meter ingegraven en kon worden opgetuigd. Inmiddels steekt het vogelhotel vijf meter twintig boven het maaiveld uit en hangen er nestkasten voor verschillende gevleugelde diersoorten aan de stam.

De vraag rijst of een dergelijk kunstproject ook echt iets betekent voor de natuur in de omgeving. Begin augustus namen we een kijkje in de kasten. De verwachting was dat het broedsucces nihil zou zijn. Nestkasten die zo dicht bij elkaar hangen, veroorzaken een grote concurrentiestrijd, waardoor resultaat uitblijft, hadden deskundigen voorspeld. De vleermuiskasten waren vanzelfsprekend leeg, omdat er bij gebrek aan voedsel in deze nieuwe omgeving geen vleermuizen fourageren. De insectenbroedplaatsen waren voorzichtig bezocht door enkele solitaire bijtjes. Maar de mussenstraat gaf een verrassing te zien. Geen mus maar een paartje pimpelmezen had alle drie de appartementjes geprobeerd en was in het derde gaan broeden. Met resultaat, want de nieuwsgierige buurvrouw die vanaf de galerij goed zicht op het tafereel heeft, had de kleintjes zien uitvliegen. Een geanimeerd gesprek ontstond, waar ook andere buurtgenoten zich in mengden. Daarmee was de vraag of kunst en natuur nuttig te combineren zijn ook direct beantwoord. Deze kunstboom wekt de nieuwsgierigheid van mensen die normaal niet zoveel contact hebben met natuur. "Het moet vooral schoon en netjes zijn in de buurt", is het uitgangspunt van de bewoners. Natuur geeft rommel. Maar de vorderingen in het vogelhotel worden met belangstelling gadegeslagen. Het project moet nog groeien. Hans heeft klimop rond de stam geplant en organiseert in september een buurtfeestje voor de omwonenden. En hij heeft de AVN gevraagd iets te vertellen over de natuurontwikkeling. Het vogelhotel is onderwerp van gesprek.

GEFELICITEERD, U HEEFT EEN VOGELHOTEL IN UW TUIN!

De grote oude populier die in uw gemeenschappelijke tuin stond is enige tijd geleden gekapt. Met het Beeldende Kunst/Natuurproject Vogelhotel wil ik zoveel mogelijk de natuur terugbrengen die met de kap verloren is gegaan. Hiervoor is een groot deel van de stam, op een iets andere plek, in de grond gezet. Het is de bedoeling dat deze enkele jaren blijft staan, en daarna weer wordt weggehaald.

Een soortgelijk project is, bij mijn weten, nog niet eerder uitgevoerd en is daarom tevens een onderzoek en experiment. Het Vogelhotel biedt nestruimte aan verschillende soorten vogels, zoals mezen en mussen. Voor duiven en meeuwen is geen plaats. Voor vleermuizen hangen er kasten waarin zij kunnen overnachten. Onschadelijke insecten kunnen in blikken en blokken hun jongen grootbrengen. Door de aanwezigheid van een voedselsilo zal er binnenkort veel vogelverkeer zijn.

Vanuit uw woning kunt u live de natuur haar werk zien doen. Bovendien wordt het een heel mooi object, vooral als het helemaal begroeid zal zijn met klimop. Er worden nog meer gaten in geboord (ook t.b.v. nestruimten). Er komt nog een kap bovenop voor wat schaduw. En er komen nog roosters met nestmateriaal voor o.a. winterkoninkjes. Ik zal nog regelmatig werkzaamheden aan het Vogelhotel verrichten.

Ook wil ik nog onderzoeken of het mogelijk is om een kleiner object dicht in de buurt van het Vogelhotel te maken. Dit kan dan dienst doen als aanvliegpunt voor de vogels die het hotel willen bezoeken. Vogels willen eerst even zien of de kust wel veilig is. Als er te weinig aanvliegpunten in de omgeving van het Vogelhotel zijn, zal dat resulteren in minder Hotelbezoek.

Het is belangrijk dat het Vogelhotel heel blijft en dat vogels die er verblijven niet gestoord worden. Ik verzoek u daarom van het Vogelhotel af te blijven en in de gaten te houden of kinderen het hotel niet als speelgoed gebruiken.

Hebt u opmerkingen of vragen mail naar info@ kunstweb.net
Voor meer informatie over mijn werk surft naar www.kunstweb.net

Veel plezier met het Vogelhotel en vriendelijke groet,
Hans Eijkenboom

Ik dank de volgende instellingen en personen voor hun bijdragen:

Woningcorporatie Vestia, woningcorporatie HaagWonen, Fonds 1818, Haagse Natuurbeschermingsorganisatie AVN, Vogelbescherming Den Haag, C. Heij (bioloog)
en Sonja van der Burg.

Maart 2009
De eerste bezoeker heeft gebruik gemaakt van het Insectenblok.